Geschiedenis

(“Gezicht op Den Briel”, Daniël Vosmaer, 1660)

Brielle is bekend geworden door de inname van de stad door de geuzen op 1 april 1572. In de 17e eeuw werd een ander vestingsysteem met wallen en grachten aangelegd. De oude stadsmuren, waarop een houten molen stond, werden gesloopt.

Schilderij Johannes Jongejan

Er werd aan de oostzijde een standerdmolen op het Swaerte-Waalse bolwerk geplaatst, dat de naam Molenbolwerk kreeg. In 1696 werd deze molen vervangen door een grote stenen stellingmolen. Een felle brand in de nacht van 2 op 3 november 1810 legde deze molen in de as.

De Brielse bevolking was een tijdje aangewezen op een rosmolen in Hellevoetsluis voor het malen van het koren. De in 1811 herbouwde molen brandde in 1882 af, waarna geen herbouw meer plaatsvond. Bij de laatste grote vestingrestauratie trof men in 1973 twee grote klompen steen aan, dit bleken teerlingen (fundering) te zijn van de standerdmolen die hier in de 17e eeuw had gestaan.

 een oude opname van de restanten van de teerlingen

Van de later gebouwde stenen molen zijn geen resten meer aangetroffen.

De in 1978 opgerichte Molenstichting ’t Vliegend Hert besloot daarop een half miljoen gulden (euro 226.890,-) in te zamelen via subsidies en giften voor de herbouw van een houten standerdmolen. Ook werden honderden certificaten met een waarde van 25 gulden (euro 11,34) tot 60.000 gulden (euro 27.226,81) verkocht waarmee men eigenaar werd van een bepaald molenonderdeel.

De provincie maakte bij opstelling van het bestek gebruik van schriftelijke gegevens uit de 14e eeuw van de Langestraatse standerdmolen. Dit was destijds de grootste van de 3 molens in Brielle. Men besluit om de molen ’t Vliegend Hert te noemen als eerbetoon aan het molenaarsgeslacht Vliegendhart dat de stenen molen gedurende 47 jaar van de gemeente huurde. In 1984 werd de bouwopdracht verstrekt aan molenmaker H. Beijk.

Er werden ook materialen uit andere molens gebruikt. De askop bijvoorbeeld, is afkomstig van molen “De Vlijt” in Wageningen.

Het koppel 15 der blauwe stenen komt uit de molen van Biervliet in Zeeuws-Vlaanderen.

In september 1986 werd de replica van de voormalige houten standerdmolen officieel geopend.